طرز تهیه کراهی؛ غذای پرادویه و مشهور بلوچی
به گزارش وبلاگ تور کیش، با طرز تهیه کراهی، یکی از غذاهای خوشمزه و پرادویه بلوچی، هندی و پاکستانی آشنا شوید و با تهیه آن در منزل، یک غذای نو و تند را امتحان کنید.
کارائی، کارایی، کرایی یا کراهی، یک نوع کاری سنتی پاکستانی، هندی و بلوچی با سس غلیظ بر پایه گوجه فرنگی است که در یک تابه گود و ضخیم به همین نام درست می شود. برای تهیه این کاری لذیذ و پرادویه از گوشت (گوشت بره، گوسفند، گوساله، میگو، ماهی یا مرغ)، زنجبیل، سیر، گوجه فرنگی، ادویه های مختلف از جمله تخم گشنیز، گرام ماسالا، نمک، زیره، پودر چیلی قرمز، زردچوبه و فلفل سیاه و گاهی پیاز استفاده می کنند. جالب است بدانید که کرائی، دو نسخه گیاهی هم دارد که با نام کارائی پنیر و کارائی سبزیجات شناخته می شوند.
کراهی معمولا با نان سیر یا نان روغنی، نان روتی هندی، چاپاتی، پیتا یا برنج در کنار سالاد، چاشنی هندی رایتا (متشکل از ماست، نعنا، سیر و خیار) و سبزی خوردن سرو می شود. طعم این غذا به دلیل استفاده از انواع ادویه، بسیار لذیذ و هیجان انگیز است. طرز تهیه کراهی مرغ در سیستان و بلوچستان و چابهار، مشابه نسخه این غذا در هند و پاکستان است. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با طرز تهیه کراهی بلوچی و انواع دیگر این غذا آشنا کنیم و نکات طلایی پخت آن ها را به شما آموزش دهیم.
هرآنچه باید درباره کراهی بدانید:
- طرز تهیه کرایی مرغ بلوچی
- طرز تهیه کارائی مرغ پاکستانی
- طرز تهیه کارایی مرغ با ماست
- طرز تهیه کرایی گوشت
- طرز تهیه کارائی پنیر
- طرز تهیه کارائی سبزیجات
- کرایی چیست؟
- خاستگاه کارائی و مواد تشکیل دهنده آن
- فواید کراهی
- سفر به سیستان و بلوچستان با طعم کراهی
طرز تهیه کرایی مرغ بلوچی
مواد لازم برای چهار نفر
- 4 عدد ران مرغ بدون پوست و بدون استخوان
- 3 قاشق غذاخوری روغن زیتون
- یک عدد پیاز پوست کنده و ریز خرد شده
- 2 قاشق غذاخوری زنجبیل رنده شده
- نصف یک عدد فلفل دلمه سبز نگینی خرد شده
- 2 قاشق غذاخوری سیر پوست کنده و رنده شده
- 1.5 لیوان گوجه فرنگی خرد شده
- یک چهارم لیوان گشنیز خرد شده
- گشنیز تازه برای تزئین
مواد لازم برای ادویه کراهی
- یک قاشق چای خوری زیره آسیاب شده
- یک قاشق چای خوری تخم گشنیز آسیاب شده
- یک قاشق چای خوری ادویه گرام ماسالا
- یک قاشق غذاخوری پودر چیلی قرمز
- نصف قاشق مرباخوری پودر زردچوبه
- نمک به میزان لازم
- فلفل سیاه به میزان لازم
طرز تهیه کرایی مرغ
مرحله اول:
میزانی روغن زیتون در یک تابه بریزید و آن را روی شعله میانه گاز قرار دهید تا روغن داغ شود. سپس پیاز خرد شده را در تابه بریزید و آن را برای دو تا سه دقیقه هم بزنید و تفت دهید تا کمی نرم شود. درب تابه را بگذارید و شعله گاز را کم کنید تا پیاز برای چند دقیقه دیگر بپزد. توجه داشته باشید که در این مرحله قرار نیست که پیازها طلایی شوند و کافی است که تنها نرم شوند. سپس زنجبیل و سیر رنده شده را به آن بیفزایید و برای یک دقیقه با پیازها تفت دهید.
مرحله دوم:
مرغ ها را به شکل مکعب های درشت خرد کنید و آن ها را به همراه گشنیز خرد شده و ترکیب ادویه کراهی (تخم گشنیز، فلفل سیاه، زیره آسیاب شده، گرام ماسالا، پودر چیلی، زردچوبه و نمک) در تابه بریزید و کمی تفت دهید. سپس گوجه فرنگی خرد شده و فلفل دلمه سبز نگینی خرد شده را به مواد داخل تابه اضافه کنید. مواد را خوب هم بزنید تا با هم ترکیب شوند. اجازه دهید تا مرغ روی حرارت ملایم گاز به خوبی بپزد و طعم دار شود.
مرحله سوم:
کراهی مرغ را در ظرف سرو بکشید و روی آن را با گشنیز تازه تزئین کنید. کراهی مرغ را با برنج یا نان تازه سرو کنید.
نکات مهم برای تهیه کراهی مرغ
- به جای ران مرغ، می توانید از سینه هم استفاده کنید.
- برخی افراد از گوجه فرنگی گیلاسی به جای گوجه فرنگی معمولی استفاده می کنند.
- اضافه کردن فلفل دلمه به این غذا اختکمک است؛ البته باید بدانید که فلفل دلمه، طعم و عطر بهتری به کراهی می دهد.
- برای کم کردن تندی غذا می توانید میزان زنجبیل رنده شده، پودر چیلی و ادویه گرام ماسالا را کم و زیاد کنید تا طبق ذائقه شما شود.
- برخی افراد، کمی پودر گوجه فرنگی به ترکیب ادویه کراهی می افزایند تا رنگ ادویه قرمز شود و همچنین طعم تندی کمتری بگیرد.
- در برخی از طرز تهیه ها در ترکیب ادویه کراهی از برگ کاری هم استفاده می شود.
- توجه داشته باشید که در تهیه کراهی بهتر است که درب تابه را نگذارید تا مرغ، آب نیندازد.
- به کراهی مرغ به هیچ وجه آب اضافه نکنید؛ زیرا گوجه فرنگی به میزان کافی آب می اندازد و همین میزان رطوبت، برای پخت مرغ کافی است.
- شما می توانید کارایی را در فریزر نگهداری کنید و فقط کافی است در زمان سرو، آن را گرم کنید. این غذا در فریزر، کاملا تازه باقی می ماند و طعم خود را حفظ می کند.
طرز تهیه کارائی مرغ پاکستانی
طرز تهیه کارائی مرغ پاکستانی، مشابه کرایی بلوچی است؛ با این تفاوت که پیاز از لیست مواد لازم حذف می شود.
مواد لازم برای سه نفر
- نصف لیوان روغن گیاهی یا کرمانشاهی
- 550 گرم مرغ با استخوان خرد شده
- 600 گرم گوجه فرنگی ریز خرد شده
- 6 حبه سیر پوست کنده و رنده شده
- 2 قاشق غذاخوری زنجبیل رنده شده
- 2 قاشق چای خوری نمک
- 1.5 قاشق چای خوری فلفل سیاه تازه آسیاب شده
- 2 قاشق چای خوری پودر پاپریکای تند قرمز
- یک قاشق چای خوری ورقه های فلفل چیلی
- نصف قاشق چای خوری پودر زیره
- نصف قاشق چای خوری تخم گشنیز آسیاب شده
- 2 عدد فلفل سبز چیلی از وسط نصف شده
- یک قاشق چای خوری سیاه دانه (اختکمک)
- نصف دسته گشنیز خرد شده
- یک چهارم لیوان زنجبیل خرد شده (برای تزئین)
طرز تهیه
مرحله اول:
روغن را در یک تابه گود روی حرارت زیاد گاز داغ کنید. سپس مرغ خرد شده را در تابه بریزید و آن را سرخ کنید. در این مرحله، مرغ را مرتب هم بزنید تا رنگ آن به طلایی متمایل شود.
مرحله دوم:
سیر و زنجبیل رنده شده را در تابه بریزید و در حین هم زدن مداوم، آن ها را کمی با مرغ تفت دهید. مراقب باشید که سیر و زنجبیل را نسوزانید. تفت دادن را تا زمانی ادامه دهید که بوی زنجبیل و سیر، کم شود.
مرحله سوم:
گوجه فرنگی های خرد شده و ادویه ها را در تابه بریزید و مواد را روی حرارت بالای گاز هم بزنید تا چیزی به ته تابه نچسبد.
مرحله چهارم:
کارائی را برای حدود 20 دقیقه بپزید تا به روغن بیفتد، سس غلیظ شود، مرغ بپزد و حباب هایی را در سس مشاهده کنید.
مرحله پنجم:
گشنیز و فلفل سبز چیلی را به کارائی اضافه کنید، شعله گاز را کم کنید و اجازه دهید تا غذا برای حدود پنج دقیقه دیگر، بدون درب بپزد.
مرحله ششم:
کارائی را با زنجبیل خرد شده خام تزئین کرده و آن را سرو کنید.
نکات مهم برای تهیه کارائی پاکستانی
- اگر احساس کردید که مرغ شما نپخته است، درب تابه را بگذارید و اجازه دهید تا مرغ، روی حرارت ملایم گاز برای چند دقیقه بپزد. سعی کنید که در کارائی آب نریزید؛ اما اگر مجبور به این کار شدید، از میزان کمی آب جوش استفاده کنید.
- اگر قصد ندارید کارائی را بلافاصله سرو کنید، طبخ را تا انتها مرحله چهارم انجام دهید و در زمان نزدیک به سرو غذا به سراغ مراحل بعد بروید.
- در برخی طرز تهیه ها از نصف تا یک قاشق چای خوری ادویه گرام ماسالا نیز استفاده می شود. البته بهتر است این ادویه را به صورت تازه در خانه درست کنید.
طرز تهیه کارایی مرغ با ماست
کارایی سفید، یک غذای محبوب خیابانی در پاکستان است که با خامه و ماست درست می شود. این غذا به سرعت در خانه آماده می شود و مناسب زمان هایی است که وقت کافی برای آشپزی ندارید یا مهمان سرزده به خانه شما آمده است. در ادامه، یک طرز تهیه سریع و آسان از کارایی سفید را در اختیار شما خواهیم گذاشت؛ اما اگر زمان کافی برای آشپزی دارید، حتما مرغ را از قبل با تمام مواد لازم به غیر از ماست و خامه، مزه دار کنید.
مواد لازم برای سه نفر
- یک قاشق غذاخوری تخم گشنیز آسیاب شده
- یک قاشق چای خوری پودر زیره
- نصف قاشق چای خوری دانه فلفل سیاه
- 500 گرم مرغ خرد شده (سینه یا ران)
- یک چهارم لیوان روغن
- نمک به میزان لازم
- 1.5 قاشق غذاخوری سیر رنده شده و زنجبیل رنده شده
- یک عدد پیاز میانه پوست کنده و رنده شده
- یک قاشق غذاخوری رب فلفل چیلی سبز
- نصف قاشق چای خوری ادویه گرام ماسالا
- سه چهارم لیوان ماست همزده
- یک چهارم لیوان خامه
- 4 عدد فلفل سبز چیلی خرد شده
- ریشه زنجبیل 4 سانتی متری خرد شده (برای تزئین)
طرز تهیه کارایی سفید
مرحله اول:
زیره، تخم گشنیز آسیاب شده و فلفل سیاه را در یک تابه روی حرارت میانه گاز تفت دهید تا کمی بوداده شوند. سپس آن ها را کنار بگذارید.
مرحله دوم:
روغن را در یک تابه گود داغ کنید و مرغ خرد شده را برای دو دقیقه روی حرارت زیاد گاز تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند.
مرحله سوم:
پیاز رنده شده، مخلوط زنجبیل و سیر رنده شده، رب فلفل چیلی سبز، نمک و مخلوط ادویه های بوداده شده را در تابه مرغ بریزید و مواد را برای پنج دقیقه، روی حرارت میانه سرخ کنید تا آب پیازها کاملا کشیده شود.
مرحله چهارم:
ماست را به مواد داخل تابه بیفزایید و درب تابه را بگذارید. مرغ را برای 10 تا 15 دقیقه روی حرارت میانه رو به کم بپزید تا نرم شوند.
مرحله پنجم:
خامه را در تابه بریزید و کارایی را برای یک دقیقه دیگر بپزید.
مرحله ششم:
نیمی از فلفل چیلی خرد شده را در کارایی بریزید و مواد را هم بزنید. کارایی را در ظرف سرو بکشید و روی آن را با به جای مانده فلفل سبز چیلی خرد شده و زنجبیل خرد شده تزئین کنید.
نکات مهم برای تهیه کارایی سفید
- اگر احساس کردید که سس کارایی خشک شده است، برای گرم کردن کارایی سفید، کمی شیر به آن اضافه کنید.
طرز تهیه کرایی گوشت
سالیان سال است که دوستداران کاراهی به وجود یا عدم وجود پیاز در طرز تهیه این غذای اصیل و خوشمزه، شک دارند. در هر صورت باید بدانید که کارایی گوشت در رستوران های اصیل بدون پیاز طبخ می شود؛ در حالی که نسخه خانگی آن، حاوی میزان کمی پیاز است تا سس غذا غلیظ تر شود.
در واقع، پوره گوجه فرنگی روی حرارت زیاد آب می شود و به همین دلیل، چیزی از آن باقی نمی ماند. برای همین، افزودن میزان کمی پیاز، سس را غلیظ تر می کند و گوشت بره یا گوسفند را آبدارتر نگه می دارد. به این ترتیب در زمان سرو کاراهی، شما می توانید نان خود را در این سس غلیظ خیس کنید و همراه با غذا از آن لذت ببرید.
مواد لازم برای چهار نفر
- 500 گرم گوشت بره یا گوسفندی (ترجیحا سردست با ران)
- یک قاشق غذاخوری رب فلفل چیلی سبز یا 2 عدد فلفل چیلی تند ریز خرد شده
- یک سانتی متر ریشه زنجبیل رنده شده
- 2 تا 3 حبه سیر پوست کنده و رنده شده
- سه چهارم لیوان آب
مواد لازم برای سس کرایی
- 3 قاشق غذاخوری روغن گیاهی یا کرمانشاهی به علاوه یک قاشق غذاخوری دیگر
- یک عدد پیاز بزرگ پوست کنده و خرد شده
مواد لازم برای ادویه کرایی
- یک قاشق چای خوری پودر چیلی قرمز
- یک قاشق چای خوری پودر زیره
- نصف قاشق چای خوری ورقه فلفل قرمز یا پودر آن
- نصف قاشق چای خوری تخم گشنیز آسیاب شده
- نصف قاشق چای خوری زردچوبه
- نصف قاشق چای خوری فلفل سیاه
- نصف قاشق چای خوری ادویه گرام ماسالا
- نصف قاشق چای خوری نمک
دیگر مواد لازم
- 4 عدد گوجه فرنگی رنده شده
- یک قاشق چای خوری شنبلیله خشک
- 4 تا 5 عدد فلفل چیلی سبز نصف شده از طول
- 2 سانتی متر ریشه زنجبیل خرد شده
- یک قاشق غذاخوری کره
- 2 قاشق غذاخوری گشنیز تازه خرد شده
- 2 قاچ لیموی تازه
طرز تهیه کراهی گوشت
مرحله اول:
گوشت گوسفندی را به همراه سه چهارم لیوان آب، سیر، زنجبیل رنده شده و رب فلفل چیلی را در یک قابلمه بریزید و روی حرارت میانه گاز قرار دهید تا آب به جوش آید. سپس شعله گاز را کم کنید، درب قابلمه را ببندید و گوشت را برای 15 تا 25 دقیقه بپزید تا نیم پز شود.
مرحله دوم:
در همین حین، روغن گیاهی یا کرمانشاهی را در یک تابه گود بریزید و روی حرارت میانه گاز قرار دهید تا داغ شود. سپس پیازهای خرد شده را در تابه بریزید و آن ها را تفت دهید تا شیشه ای شوند. در ادامه ترکیب ادویه های کرایی را به پیازها در تابه بیفزایید و مواد را خوب هم بزنید. تفت دادن را برای یک دقیقه دیگر ادامه دهید. سپس پوره گوجه فرنگی را در تابه بریزید. درب تابه را ببندید و سس را برای پنج تا هفت دقیقه روی حرارت میانه گاز بپزید.
مرحله سوم:
درب تابه را بردارید و در حین هم زدن مداوم سس، اجازه دهید تا آب اضافه تبخیر شود، سس شما خشک شود و روی سس، یک بافت روغنی شکل بگیرد. توجه داشته باشید که تبخیر آب اضافه گوجه فرنگی، یک مرحله مهم است؛ زیرا به کرایی طعم خوشمزه ای می دهد.
مرحله چهارم:
آب به جای مانده در قابلمه گوشت را در تابه به سس اضافه کنید و موا را هم بزنید. سپس تابه را از روی حرارت بردارید و کنار بگذارید.
مرحله پنجم:
یک قاشق غذاخوری روغن را در قابلمه گوشت بریزید و تکه های گوشت را روی حرارت زیاد، برای دو تا سه دقیقه هم بزنید و سرخ کنید تا کاملا طلایی شوند.
مرحله ششم:
گوشت سرخ شده را به همراه شنبلیله خشک، فلفل های چیلی و نصف زنجبیل خرد شده به سس داخل تابه اضافه کنید. در این مرحله، اگر احساس کردید که سس خیلی غلیظ است، کمی آب جوش به آن بیفزایید. سس را مزه کنید و در صورت نیاز به آن، نمک و فلفل بیشتری بزنید.
مرحله هفتم:
درب تابه را ببندید و کرایی را برای 10 تا 15 دقیقه روی حرارت میانه رو به پایین گاز بپزید تا بافت گوشت، ترد و نرم شود و سس به غلظت دلخواه شما برسد
مرحله هشتم:
در انتها، کمی کره به کرایی بیفزایید و آن را سرو کنید. برای تزئین، بقیه زنجبیل خرد شده و گشنیز خرد شده را روی کرایی بریزید و این غذای خوشمزه را با لیموی قاچ شده به سر میز بیاورید.
نکات مهم برای تهیه کراهی گوشت
- یک چهارم لیوان پیاز برای کرایی با سس کم و نصف لیوان پیاز برای کرایی با سس بیشتر کافی است. اگر یک کرایی خشک می خواهید، پیاز را حذف کنید.
- کارایی، یک غذای بسیار متنوع است و می توان آن را با مرغ، گوشت بره، گوسفند، ماهی و حتی میگو طبخ کرد. برای درست کردن کارایی گوشت، معمولا گوشت بره یا گوسفند را همراه با استخوان خرد می کنند؛ زیرا این بخش از گوشت، دارای چربی زیادی است و در حین پخت، آب می اندازد. به همین دلیل، کارایی با گوشت استخوان دار خوشمزه تر است. توصیه ما به شما این است که از بخش سردست یا ران بره برای تهیه کارایی گوشت استفاده کنید.
طرز تهیه کارائی پنیر
کارائی پنیر (Kadai Paneer)، یک غذای محبوب هندی است که با پنیر و فلفل دلمه ای در یک ماسالای تند درست می شود. این غذا از مشهورترین غذاهای درست شده از پنیر است که می توان آن را در منوی تقریبا تمام رستوران های هندی پیدا کرد.
برای درست کردن ادویه کارائی پنیر به تخم گشنیز، فلفل چیلی قرمز خشک شده، هل سبز، دانه رازیانه و میخک نیاز دارید. توجه داشته باشید که استفاده از ادویه تازه، طعم بی نظیری به کارائی شما می دهد؛ پس سعی کنید که آن را به صورت تازه در خانه درست کنید.
مواد لازم برای سه نفر
- یک قاشق غذاخوری کره بدون نمک
- یک قاشق غذاخوری روغن
- یک عدد پیاز میانه پوست کنده و ریز خرد شده
- یک عدد فلفل سبز چیلی خرد شده
- 2 قاشق غذاخوری مخلوط سیر و زنجبیل رنده شده
- 3 تا 4 عدد گوجه فرنگی میانه ریز خرد شده
- یک قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی (اختکمک)
- یک چهارم قاشق چای خوری ادویه گرام ماسالا
- سه چهارم قاشق چای خوری پودر فلفل قرمز چیلی
- 2 سانتی متر ریشه زنجبیل خرد شده
- نصف لیوان آب
- 2 قاشق غذاخوری خامه پرچرب
- سه چهارم قاشق چای خوری نمک
- یک قاشق چای خوری شکر
- یک عدد فلفل دلمه ای سبز نگینی خرد شده
- 225 گرم پنیر خرد شده
- یک قاشق چای خوری شنبلیله خشک
- گشنیز برای تزئین
مواد لازم برای ادویه ماسالا
- 2 قاشق غذاخوری تخم گشنیز
- 2 عدد فلفل قرمز چیلی خشک شده
- 4 عدد هل سبز
- یک قاشق چای خوری دانه رازیانه
طرز تهیه
مرحله اول:
پنبر را برای 20 تا 25 دقیقه در آب گرم خیس کنید.
مرحله دوم:
آماده سازی ادویه ماسالا: مواد لازم برای ادویه ماسالا را در یک تابه روی حرارت میانه گاز تفت دهید تا بوداده شوند و عطر آن ها دربیاید. اگر طعم تندی را دوست دارید، فلفل قرمز چیلی خشک بیشتری به این ادویه اضافه کنید. ادویه ماسالا را از روی حرارت بردارید و آن ها را پس از خنک شدن، آسیاب کنید. شما می توانید این ادویه را از قبل تهیه کنید.
مرحله سوم:
کره و روغن را در یک تابه گود بریزید و روی حرارت میانه گاز قرار دهید تا داغ شوند. سپس پیاز خرد شده را برای سه دقیقه در آن تفت دهید تا نرم شود. در ادامه فلفل سبز چیلی خرد شده و مخلوط سیر و زنجبیل رنده شده را به آن بیفزایید و برای یک تا دو دقیقه مواد را با هم تفت دهید.
مرحله چهارم:
گوجه فرنگی خرد شده و رب گوجه فرنگی را در تابه بریزید. مواد را هم بزنید و طبخ را برای 6 دقیقه دیگر ادامه دهید تا گوجه فرنگی ها نرم شوند.
مرحله پنجم:
سه تا چهار قاشق چای خوری از ادویه ماسالایی که آماده کردید را به همراه گرام ماسالا و پودر فلفل قرمز چیلی به مواد داخل تابه اضافه کنید. سپس نصف زنجبیل خرد شده و بقیه ادویه جات را در تابه بریزید و مواد را هم بزنید. پس از حدود 30 ثانیه، نصف لیوان آب را در تابه بریزید و مواد را خوب مخلوط کنید.
مرحله ششم:
خامه، نمک و شکر را به مواد داخل تابه بیفزایید و آن ها را برای یک دقیقه دیگر بپزید.
مرحله هفتم:
پنیر و فلفل دلمه ای را به کارائی بیفزایید و مواد را مخلوط کنید. سپس درب تابه را بگذارید و آن را برای پنج تا 6 دقیقه روی حرارت میانه گاز بپزید تا فلفل دلمه ای ها نرم و نیم پز شوند.
مرحله هشتم:
شنبلیله خشک را در تابه بریزید و پس از چند ثانیه گاز را خاموش کنید.
مرحله نهم:
کارائی پنیر را با به جای مانده زنجبیل خرد شده و گشنیز تزئین کرده و آن را با نان تازه یا نان پراتا سرو کنید.
نکات مهم برای تهیه کارائی پنیر
- برای تندتر کردن ادویه ماسالا در این طرز تهیه، میزان فلفل قرمز چیلی خشک شده را دو برابر کنید.
- حتما پنیر را از 20 تا 25 دقیقه قبل در آب گرم خیس کنید.
طرز تهیه کارائی سبزیجات
کارائی سبزیجات، یک نسخه ویژه و مخصوص از این غذای هندی پاکستانی است که با انواع سبزیجات از هویج و سیب زمینی گرفته تا نخود سبز و ذرت، زنجبیل، سیر، پیاز، خامه، ماست یا شیر نارگیل، مخلوط ادویه جات، گوجه فرنگی و رب درست می شود. این غذا بسیار مقوی و پرخاصیت است و مصرف آن به خصوص در رژیم گیاه خواری به شدت توصیه می شود.
مواد لازم برای چهار نفر
- 100 گرم هویج نگینی پوست کنده و خرد شده
- 100 گرم سیب زمینی پوست کنده و نگینی خرد شده
- دو سوم لیوان نخود سبز تازه یا فریزری
- 100 گرم فلفل دلمه ای نگینی خرد شده
- یک سوم لیوان پیاز پوست کنده و خرد شده
- یک قاشق غذاخوری روغن
مواد لازم برای سس
- 2 قاشق غذاخوری روغن
- یک چهارم لیوان پیاز پوست کنده و خرد شده
- 3 تا 4 حبه سیر پوست کنده و رنده شده
- یک سانتی متر ریشه زنجبیل رنده شده
- 200 گرم یا 3 عدد گوجه فرنگی میانه پوره شده
- یک چهارم قاشق چای خوری زردچوبه
- یک چهارم قاشق چای خوری پودر فلفل قرمز چیلی
- یک و نیم تا 2 لیوان آب
- 3 قاشق غذاخوری خامه کم چرب یا خامه هم زده
- 2 تا 3 قاشق غذاخوری گشنیز خرد شده
- یک سانتی متر ریشه زنجبیل خرد شده برای تزئین
- نمک به میزان لازم
مواد لازم برای ادویه ماسالا
- یک قاشق غذاخوری تخم گشنیز
- نصف قاشق چای خوری دانه زیره
- 2 عدد میخک
- 2 عدد هل سبز
- چوب دارچین یک سانتی متری
- 3 تا 4 عدد فلفل قرمز چیلی خشک شده
- یک قاشق چای خوری شنبلیله خشک
- 8 تا 9 عدد بادام هندی
- 4 تا 5 عدد دانه فلفل سیاه
طرز تهیه
مرحله اول:
آماده سازی ادویه: مواد لازم برای ادویه ماسالا را در یک تابه بریزید و روی حرارت میانه گاز تفت دهید تا بوی آن ها دربیاید. مراقب باشید که ادویه ها تغییر رنگ ندهند. شعله گاز را خاموش کنید و این مخلوط را پس از خنک شدن در آسیاب بریزید تا به یک پودر یکدست تبدیل شوند.
مرحله دوم:
یک قاشق غذاخوری روغن را در یک تابه گود بریزید و آن را روی حرارت میانه گاز قرار دهید تا داغ شود. سپس یک سوم لیوان پیاز خرد شده و فلفل دلمه ای را در آن بریزید و تفت دهید تا فلفل ها نیم پز شوند. شعله گاز را خاموش کنید و پیاز و فلفل دلمه ای را کنار بگذارید.
مرحله سوم:
در همان تابه، دو قاشق غذاخوری روغن بریزید و آن را داغ کنید. سپس مخلوط زنجبیل و سیر رنده شده را در تابه بریزید و تفت دهید تا بوی آن ها دربیاید. یک چهارم لیوان پیاز ریز خرد شده را در تابه بریزید و مواد را هم بزنید. تفت دادن را تا زمانی ادامه دهید که پیازها به رنگ طلایی روشن دربیایند.
مرحله چهارم:
پوره گوجه فرنگی را به همراه زردچوبه و پودر چیلی قرمز به مواد داخل تابه اضافه کنید و خوب هم بزنید. سس را بپزید و اجازه دهید تا به روغن بیفتد و غلیظ شود. سپس سیب زمینی، هویج و نخود سبز را در تابه بریزید و مواد را با هم مخلوط کنید. پس از یک دقیقه، یک و نیم تا دو لیوان آب را به همراه نمک در تابه بریزید.
مرحله پنجم:
درب تابه را بگذارید و سبزیجات را روی شعله میانه گاز بپزید. اگر احساس کردید که آب برای پخت کافی نیست، کمی آب بیشتر به سبزیجات بیفزایید. سبزیجات باید به میزان ای بپزند که شکل خودشان را حفظ کنند و خیلی نرم نشوند.
مرحله ششم:
ادویه ماسالا را به کارائی اضافه کنید و خوب هم بزنید. سپس فلفل دلمه ای و پیاز تفت داده شده را در تابه بریزید و مواد را خوب با هم مخلوط کنید. کارائی را برای پنج تا 6 دقیقه دیگر بپزید.
مرحله هفتم:
سه قاشق غذاخوری خامه را به مواد داخل تابه بیفزایید و آن را خوب با سس مخلوط کنید. سپس گاز را خاموش کنید.
مرحله هشتم:
دو تا سه قاشق غذاخوری گشنیز خرد شده را در تابه بریزید و با باقی مواد خوب مخلوط کنید.
مرحله نهم:
کارائی سبزیجات را با بقیه گشنیز خرد شده تزئین کنید و آن را همراه با نان تازه یا پلو به سر میز بیاورید.
نکات مهم برای تهیه کارائی سبزیجات
- به جای خامه می توان از یک قاشق غذاخوری شیر خشک یا شیر نارگیل استفاده کنید.
- به جای بادام هندی می توانید از بادام یا مغز تخمه هندوانه استفاده کرد.
کرایی چیست؟
کرایی، کارائی، کراهی یا کارایی، یک نوع تابه گود، ضخیم و دایره ای شکل است که خاستگاه آن را به شبه قاره هند نسبت می دهند. این تابه گود در فرهنگ آشپزی هندی، افغانی، پاکستانی، بنگلادشی و نپالی استفاده می شود. کرایی به طور سنتی از ورقه فولاد نازک یا آهن چکش کاری شده ساخته می شد و شباهت زیادی به ووک (wok) یا همان تابه چینی داشت؛ با این تفاوت که لبه های کرایی، تیزتر بود. امروزه، انواع کرایی با استفاده از فولاد ضدزنگ، مس و تفلون نچسب با ته گرد یا تخت ساخته می شود.
از کارائی به منظور سرخ کردن (غوطه ور کردن در روغن یا سرخ کردن سطحی) گوشت، سیب زمینی، انواع شیرینی و خوراکی ها مانند سمبوسه و ماهی و همچنین نان هندی پاپادوم (papadum) استفاده می شود؛ اما بیشترین استفاده از این تابه گود، برای تهیه خورشت ها یا غذای آسامی پوسولا (posola) است که غالبا به دلیل استفاده از این تابه به نام کارائی، نام گذاری شده اند. از انواع کارائی می توان به کارائی مرغ، کارائی بره، کارائی گوساله، کارائی گوشت بز، کارائی دنبه و نسخه گیاهی کارائی پنیر اشاره کرد. این غذا به عنوان یک غذای مشهور برای سرو در آخر شب در هند و پاکستان، شناخته می شود و افراد آن را به صورت کیلویی خریداری می کنند و با نان می خورند.
خاستگاه کارائی و مواد تشکیل دهنده آن
همان طور که می دانید پاکستان، یکی از کشورهای شبه قاره هند است و به همین دلیل اشتراکات فرهنگی غذایی زیادی با کشور هند و کشورهای همسایه دارد. گوشت، نقش بسیار مهمی در آشپزی پاکستانی ایفا می کند و تقریبا در تمام غذاها، حتی غذاهایی که بیشتر با سبزیجات تهیه شده اند، از گوشت قرمز و مرغ استفاده می شود.
کارائی، یک کاری ماسالای غلیظ و بر پایه گوجه فرنگی و زنجبیل است که به احتمال زیاد، خاستگاه آن به استان خیبر پختونخوا (Khyber Pakhtunkhwa) در شمال غرب پاکستان برمی شود. طرز تهیه اصلی این غذای خوشمزه که در سیستان و بلوچستان و چابهار نیز طبخ می شود، یک روش مخصوص و منحصربه فرد است. به طور کلی می توان گفت که کارائی ها از یک سس متشکل از زنجبیل، گوجه فرنگی و سیر تهیه می شوند و فلفل سبز چیلی تازه، گشنیز و زنجبیل خرد شده خام نیز از دیگر مواد تشکیل دهنده آن ها هستند. کارائی با یک سس غلیظ و مربایی شکل سرو می شود و طعم و مزه ای فوق العاده خوشمزه دارد.
طرز تهیه کارائی سنتی در طول سال ها دستخوش تغییرات فراوانی شده است. رستوران داران، برای غلیظ تر کردن سس این غذا و همچنین کاهش هزینه ها به کارائی، پیاز اضافه می کنند؛ در حالی که بسکمک از افراد نمی دانند که پیاز در طرز تهیه اصلی کارائی جایی ندارد. در برخی طرز تهیه ها نیز از تکه های بزرگ پیاز قرمز و فلفل دلمه ای استفاده می شود که این غذا را از شکل اصلی خود دور می کنند. کارائی سنتی با بافتی ترد با مواد غذایی تازه درست می شود و طرز تهیه ای ساده دارد. در ادامه شما را با مواد اصلی تشکیل دهنده این غذای خوشمزه آشنا خواهیم کرد:
- گوشت مورد استفاده: کارائی را می توان با گوشت بره، گوسفند، گوساله، ماهی، مرغ، میگو و غیره درست کرد. شما می توانید از گوشت استخوان دار یا بدون استخوان برای تهیه این غذا استفاده کنید؛ اما باید بدانید که طعم گوشت با استخوان بهتر است.
- زنجبیل تازه: زنجبیل، مهم ترین ماده کارائی است. زنجبیل در دو مرحله در این غذا ریخته می شود: اول در تهیه سس کارائی و دوم در فرم خام خود، برای تزئین کارائی. زنجبیل، طعم کارائی را تعریف می کند؛ پس بهتر است که آن را حذف یا جایگزین نکنید.
- سیر تازه: یکی دیگر از مواد مهم تشکیل دهنده کارائی، سیر است. حتما از سیر تازه و به میزان زیاد برای تهیه این غذا استفاده کنید.
- گوجه فرنگی تازه: همان طور که پیش تر گفتیم کارائی، یک کاری گوجه فرنگی است. بهتر است برای تهیه کارائی از گوجه فرنگی تازه استفاده کنید.
- گشنیز و فلفل سبز چیلی: گشنیز و فلفل سبز چیلی برای طعم دار کردن بیشتر کارائی به کار گرفته می شوند.
- ادویه ها: افزودن ادویه های مخصوص کارائی به سیر، زنجبیل و گوجه فرنگی سبب می شود تا عطر و طعم آن ها به خوبی ترکیب شود.
کارایی را با کره طبخ کنیم یا روغن حیوانی؟
روغن حیوانی به طور سنتی برای تهیه کاری ها و شیرینی های کشورهای جنوب آسیا استفاده می شده است و به جرئت می توان گفت که بهترین انتخاب برای تهیه کارایی است. کارایی گوشت باید با روغن حیوانی طبخ شود؛ زیرا عطر روغن حیوانی و ترکیب طعم آن با گوشت به خصوص قرمز، معجزه ای را خلق می کند که امکان ندارد انگشتانتان را با آن نخورید. با این حال، کره گزینه مناسبی برای جایگزینی روغن حیوانی است.
توصیه ما به شما این است که ترکیبی از کره و روغن حیوانی را برای تهیه این غذا به کار بگیرید. اگر مشکل کلسترول بالا دارید و نمی توانید روغن حیوانی یا کره مصرف کنید، روغن های کم کلسترول را به عنوان جایگزین در این غذا بریزید. نگران نباشید؛ این غذا با روغن گیاهی نیز به طور وسوسه کننده ای خوشمزه خواهد بود.
پوره گوجه فرنگی یا گوجه فرنگی تازه؟
در طرز تهیه اصلی کارایی از گوجه فرنگی درشت خرد شده استفاده می شود؛ اما ما به شما توصیه می کنیم که گوجه فرنگی را به صورت پوره دربیاورید؛ زیرا پوره گوجه فرنگی، بافتی یکدست و ظاهری زیباتر به غذا اعطا می کند و در ضمنًً، دیگر نیازی به جدا کردن پوست گوجه فرنگی در حین خوردن غذا نیست.
کارائی را با چه چیزی سرو کنیم؟
بهترین گزینه برای سرو در کنار کارایی، نان سیر یا نان روغنی است؛ اما در برخی نقاط، این غذا را با نان روتی هندی، چاپاتی، پیتا یا برنج سرو می کنند. چاشنی هندی رایتا (متشکل از ماست، نعنا، سیر و خیار) و سالاد خیار تازه، بهترین مخلفات برای سرو در کنار کارایی هستند.
فواید کراهی
کراهی، غذایی مقوی و بسیار خوشمزه است که با مصرف آن می توانید خود را در برابر بیماری های مختلف ایمن کنید. مواد اصلی تشکیل دهنده کراهی، سیر، زنجبیل، گوجه فرنگی و گاهی پیاز است. در ادامه شما را با برخی از خواص شگفت انگیز این مواد غذایی آشنا خواهیم کرد.
- زنجبیل: کاهش شدت درد آرتروز، جلوگیری از التهاب، کاهش انقباض ماهیچه های تنفسی و کمک به آسم، درمان اسهال و استفراغ، کاهش دل درد، محافظت از کبد و کلیه، کاهش استرس، مقابله با سرطان و کاهش گلوکز در خون از فواید مصرف زنجبیل هستند.
- گوجه فرنگی: حدود 95 درصد گوجه فرنگی را آب تشکیل می دهد و پنج درصد به جای مانده، فیبر و کربوهیدرات هستند. گوجه فرنگی، منبع غنی ویتامین A، C، K و خانواده ویتامین های B است. پتاسیم، منگنز، پتاسیم، مس و فسفر نیز از مواد معدنی موجود در گوجه فرنگی هستند. شما با مصرف گوجه فرنگی می توانید به تقویت بدن خود، افزایش قدرت یادگیری و حافظه، جلوگیری از سرطان، فراهم کردن خوابی راحت و بهبود حرکت عضله ها، کنترل کلوگز خون و افزایش سیستم مقاومت علیه بیماری های مانند دیابت، تقویت سیستم عصبی و مغز و همچنین مقابله با بیماری های عفونی کمک کنید.
- پیاز: پیاز از پوکی استخوان ناشی از افزایش سن جلوگیری می کند و خطر ابتلا به مسائل مربوط به استخوان ها را کاهش می دهد. پیاز همچنین در برابر باکتری عامل پوسیدگی دندان و سایر آلرژی ها به خوبی عمل می کند و باعث بهبود زخم ها می شود.
- سیر: کنترل فشار خون و جلوگیری از بیماری های قلبی عروقی مانند سکته های قلبی و سکته های مغزی از مهم ترین خواص مصرف سیر هستند.
سفر به سیستان و بلوچستان با طعم کراهی
بندر چابهار، یکی از زیباترین منطقه ها گردشگری سیستان و بلوچستان است که با آب و هوایی معتدل، در تمام فصول سال، هوایی مشابه فصل بهار را تجربه می کند و به همین دلیل به آن، چهار بهار نیز می گویند. جاذبه های طبیعی و تاریخی شگفت انگیزی در این منطقه جنوبی وجود دارند که با دیدن آن ها بدون شک، مبهوت خواهید شد.
در سفر به چابهار، پس از گشت و گذار و گردش در میان دیدنی های این شهر، خود را به یک رستوران محلی دعوت کنید و یک کراهی مرغ آتشین و تند و تیز برای خود سفارش دهید که معمولا همراه با برنج یا نان تازه سرو می شود. کراهی، غذایی با اصالت پاکستانی و هندی است و طعمی تند و پرادویه و بافتی ترد دارد. کراهی به محض آمدن به سر میز، با عطر و بویی بی نظیر شما را به خود علاقه مند خواهد کرد. البته برای تهیه این غذا نیازی به سفر به جنوب کشور نیست. کافی است دست به کار شوید و به آشپزخانه بروید تا در زمانی کوتاه، این غذای خوشمزه را درست کنید.
آیا در پی طرز تهیه کرایی مرغ یا گوشت می شد؟ اگر دوست دارید یک غذای خوشمزه بلوچی، هندی و پاکستانی در خانه درست کنید، دست به کار شوید و از انواع طرز تهیه کرایی ارائه شده در این مقاله استفاده کنید. اگر پیروز به درست کردن این غذای تند و خوشمزه شدید، حتما از آن عکس بگیرید و با تگ کردن وبلاگ تور کیش در اینستاگرام ([email protected])، تصاویر خود را با ما به اشتراک بگذارید. در ضمنًً در صورت تمایل، تجربیات خود را با ما و دیگر کاربران وبلاگ تور کیش در زیر همین مقاله به اشتراک بگذارید.
منبع: کجارو / vegrecipesofindia.com / yjc.ir / افق کوروش