سارقانی که ستاره می شوند - وبلاگ تور کیش

به گزارش وبلاگ تور کیش، حمیدرضا شکارسری با نگاهی به نکات مثبت سرقت ادبی، می گوید می گردد از همین شاعران جوانی که امروزه تقلید یا به عبارتی سرقت می نمایند، انتظار به وجود آمدن ستاره هایی را در عالم ادبیات داشت.

این شاعر و منتقد ادبی در گفت وگو با وبلاگ تور کیش، درباره سرقت ادبی و شرایط رسیدگی به آن اظهار کرد: مثل هر چیز دیگری ما باید با شاخص ها و معیارهای علمی به قضیه نزدیک شویم، یعنی به عبارت دیگر کسی که می خواهد در زمینه سرقت ادبی تحقیق و پژوهشی داشته باشد، ابتدا باید کلمات کلیدی این تحقیق و پژوهش در ذهن او باشد؛ مفاهیمی مثل تاثیر پذیرفتن، تقلید کردن، توارد و سرقت. ما باید بین این ها تفاوت قائل شویم که خوشبختانه در ادبیات و در سنت ادبی ما برای این ها تعریف وجود دارد.

او در ادامه گفت: لذا معتقدم پژوهش در این زمینه هنوز پژوهش دقیقی نیست؛چون پژوهشی نداشته ایم که براساس این تعاریف ثبت شده و علمی به سراغ این قضیه برود. مسئله دوم این است که این سرقت ادبی یک مسئله تازه و جدید نیست و قدمت آن به اندازه خود ادبیات است. نکته این جا است که در واقع در روزگار ما کمیت این قضیه بالا رفته، تعدادش بیشتر شده و این اتفاق به لحاظ کمی وسیع تر و گسترده تر می افتد.

شکارسری سپس با اشاره به عواملی که باعث وسعت سرقت ادبی می شوند بیان نمود: به گمان من هرچقدر که از دوران پیشامدرن، یعنی دورانی که صنعت چاپ وجود نداشته به سمت دوران مدرن نزدیک می شویم، یعنی دوران حضور چاپ و دوران رونق دریافت چاپ کتاب و نشریات و طی دهه های گذشته، رونق دریافت فضای مجازی، طبعا زمینه برای این مسئله چه به لحاظ توارد، چه به لحاظ تقلید و تاثیر و چه به لحاظ سرقت ادبی مساعدتر و فراهم تر می گردد.

این شاعر سرقت ادبی را اجتناب ناپذیر دانست و گفت: اگر چه باید به این قضیه به عنوان یک نقطه آسیب شناسانه در فضای ادبی امروز نگاه کرد اما باید گفت که اجتناب ناپذیر هم هست. اگر شما در گذشته برای انتشار کتاب تان و برای به سمع و نظر رساندن شعرتان باید مراحل و راستا طولانی ای را طی می کردید تا منتشر گردد و دیگران آن را بخوانند، آن هم در عرض منطقه یا کشور، امروزه اما با چند دکمه می توانید شعرتان را به جهان بشناسانید و همه آن را بخوانند. امروزه تکثر بیش از حدی وجود دارد. در گذشته این تعداد شعر و این تعداد شاعر و منتقد ادبی وجود نداشت. وقتی در این زمینه دچار این تکثر بی کران می شویم، زمینه سرقت ادبی هم به وجود می آید.

حمیدرضا شکارسری اضافه کرد: برای این که همواره نگاه مان به سرقت ادبی ناامیدانه و یاس آور نباشد، باید بگویم شاعران جوان همواره با این مسائل کارشان را آغاز می نمایند؛ بر روی همواره تاکید دارم. یعنی شاعر جوان خواه ناخواه وقتی کارش را آغاز می نماید، یا تحت تاثیر کسی است یا از کسی تقلید و یا از کسی سرقت می نماید. چه بسا در فضای متکثر امروزی از همین شاعران جوانی که امروزه تقلید یا به عبارتی سرقت می نمایند بگردد انتظار به وجود آمدن ستاره هایی را در عالم ادبیات داشت. شاعران جوان همواره از این شیوه ها استفاده یا سوءاستفاده می نمایند چون هیچ کس خلق الساعه شاعر نمی گردد و به سنت ادبی پیش از خودش تکیه می نماید. بنابراین خواه ناخواه این مسائل وجود دارد و باید با آن مدارا کرد؛ نمی گردد کاملا آن را رفع کرد. حالت آرمان گرایانه یا رویاگونه ای است که بگوییم به جایی برسیم که سرقت ادبی، توارد و .. نداشته باشیم. از سمت دیگر باید به نکات مثبت آن هم نگاه کرد، شاعران جوان ممکن است از این طریق کارشان را آغاز نمایند.

این شاعر همچنین در پاسخ به سوالی درباره سرقت از آثارش بیان نمود: من چون در جشنواره ها و کنگره های ادبی کار داوری نموده ام، گاهی شعر خودم را در میان کارها دیده و داوری نموده ام. حتی گزیده هایی از شعرهایم را دیده ام که به نام کس دیگری منتشر شده بود. اما سن آدم که از حدی بالاتر می رود یک مقدار ناگیرایی پیدا می نماید و سِر می گردد. من هم سِر شده ام و دیگر برایم مهم نیست. معتقدم ادبیات آن قدر بی رحم است و الکی که برای شعرها گرفته آن قدر دانه ریز است که فقط خالص ها از آن رد می شوند. برای همین خیلی هراس ندارم از این که شعرم به نام کس دیگری منتشر گردد. ادبیات خیلی بی رحم است و مطمئنم که فقط اصیل ها را حفظ می نماید و غیراصیل ها را به فراموشی می سپارد.